Scheiden en de eigen woning

Als bij een scheiding een van de partijen voorlopig of voor langere tijd in de gezamenlijke woning blijft wonen en de andere partij vertrekt, kan dit leiden tot problemen bij de aftrek van de hypotheekrente. De fiscale regels die dan gelden zijn ingewikkeld.

Een korte uitleg:

Met het vertrek uit de woning is deze voor de vertrekkende partij niet langer een ‘eigen woning’ als bedoeld in fiscale zin. Het gevolg daarvan is dat de regels voor de hypotheekrenteaftrek niet langer gelden.

In de wet is voor deze situatie een uitzondering gemaakt. De vertrekkende partij kan nog gedurende twee jaar na zijn vertrek uit de woning de door hem/haar betaalde hypotheekrente fiscaal aftrekken voor ten hoogste zijn eigendomsdeel (meestal 50%). Voor de achterblijvende partij is het door hem/haar betaalde van de hypotheekrente (meestal 50%) ook aftrekbaar. De achterblijvende partij kan ook zijn/ haar betaalde hypotheekrente voor 50% aftrekken. Voor de achterblijvende partij geldt echter geen beperking in tijd.

Na afloop van de tweejaarstermijn geldt voor de vertrekkende partij dat de eigen woning in box 3 valt en daardoor kan hij/zij de hypotheekrente helemaal niet meer in aftrek opvoeren. Voor de achterblijvende partij verandert er niets (blijft 50% hypotheekrenteaftrek behouden).

De nadelen hiervan kunnen worden opgevangen door nadere alimentatieafspraken te maken.

Scheiden en fiscaal partnerschap

Tijdens het huwelijk is er sprake van fiscaal partnerschap. Het grootste voordeel daarvan is dat alle hypotheekrente bij de meestverdienende partner in aftrek kan worden opgevoerd zodat dit tot een zo groot mogelijk belastingvoordeel leidt.

Dit fiscaal partnerschap eindigt op het moment dat een van de echtelieden zich bij het bevolkingsregisters (GBA) inschrijft op een ander adres én een verzoek tot echtscheiding bij de rechtbank wordt ingediend.

In het jaar dat het fiscaal partnerschap eindigt, kunnen partijen voor de verdere duur van dat jaar nog fiscaal partner blijven. Daarna niet meer.

Het einde van het fiscaal partnerschap heeft consequenties voor onder andere de hypotheekrenteaftrek. Als ieder van partijen voor de helft eigenaar is van de woning, kan eenieder nog slechts in aftrek opvoeren 50% van de hypotheekrente. Ook al betaalt hij/zij voor 100%.  

Afstorten van pensioenaanspraken in eigen beheer verplicht?

Door de economische crisis komt het pensioen in eigen beheer in gevaar. In geval van echtscheiding vraagt de ex-echtgenoot van de directeur-grootaandeelhouder (dga) steeds vaker om afstorting van haar aandeel bij een externe pensioenverzekeraar. Dit kan leiden tot grote problemen binnen de onderneming.

De dga is hiertoe verplicht, tenzij hij kan hard maken dat er geen geld beschikbaar is zonder dat het voortbestaan van de onderneming in gevaar komt. Hij kan dit ondermeer bewijzen door een verklaring van de accountant en/of de bank en door een verklaring van een pensioendeskundige over de bedragen die daarmee gemoeid zijn.

Als afstorten niet mogelijk is, kan worden gezocht naar alternatieven om de ex-echtgenoot toch de nodige zekerheid te geven voor zijn/haar pensioenrechten in de toekomst. Te denken valt aan een verpanding van de aandelen of het vestigen van een hypotheekrecht op de woning.

Ruzie met de executeur

Vaak wordt in een testament een van de erfgenamen benoemd tot executeur. Hij/zij heeft dan het beheer over de nalatenschap en dient deze af te wikkelen. Ook dient hij de erfgenamen regelmatig te informeren over zijn handelingen.

Het komt nogal eens voor dat erfgenamen vinden dat de executeur zijn/haar werk niet goed doet danwel onvoldoende informatie geeft. Daarmee kan de erfenis worden benadeeld. Dit kan tot flinke ruzies leiden binnen de familie.

De erfgenamen kunnen in dat geval via een advocaat een verzoek indienen bij de kantonrechter om de executeur te ontslaan en om een andere executeur te benoemen.

Partneralimentatie, korter dan 12 jaar?

In de wet is nu geregeld dat de periode waarover alimentatie moet worden betaald, meestal 12 jaar duurt. Velen vinden deze termijn te lang en niet meer van deze tijd. Daarom is er een wetsvoorstel ingediend om te komen tot een verkorting van deze termijn. Het zal nog wel enige tijd duren voordat dit definitief geregeld is.

De meesten realiseren zich echter niet dat het nu ook al mogelijk is om deze termijn van 12 jaar verkort te krijgen. De rechter kan namelijk op verzoek van een van de partijen ook nu al bepalen dat de alimentatie eerder dient te eindigen, bijvoorbeeld wegens de (hoge) leeftijd van partijen of vanwege het feit dat de alimentatiegerechtigde na verloop van tijd zelf in staat is om inkomen te verdienen.

Men kan om de termijn verkort te krijgen een verzoek indienen bij de rechtbank waarin alle relevante feiten op een rij worden gezet en nader wordt toegelicht waarom u van mening bent dat de termijn nu al of binnenkort dient af te lopen.

NB: het wetsvoorstel verkorting partneralimentatie is op 22 april 2014 verworpen door de Tweede Kamer.