Op 19 juni 2015 is bij de Tweede Kamer opnieuw een wetsvoorstel ingediend waarmee het onderwerp partneralimentatie op de schop wordt genomen. Partneralimentatie moet kort gezegd eerlijker, simpeler en korter worden. Het wetsvoorstel bestaat uit drie delen, te weten (1) verkorting van de duur van partneralimentatie, (2) verandering van de grondslag van partneralimentatie en (3) vereenvoudiging van de berekeningsmethode van partneralimentatie.
Verkorting van de duur van partneralimentatie
Op dit moment bestaat er recht op partneralimentatie gedurende maximaal 12 jaar. Een uitzondering wordt gemaakt voor huwelijken die korter dan 5 jaar hebben geduurd en die kinderloos zijn gebleven; hiervoor geldt een termijn gelijk aan de duur van het huwelijk.
Wanneer het wetsvoorstel wordt aangenomen, leidt dit tot grote veranderingen. Als uitgangspunt gaat gelden een maximale duur van partneralimentatie van 5 jaar. Een uitzondering wordt gemaakt voor huwelijken met kinderen die jonger zijn dan 12 jaar en voor huwelijken die langer dan 15 jaar geduurd hebben en waarbij de alimentatievrager 10 jaar jonger is dan de AOW-leeftijd (dus ouder dan 55-57 jaar). In alle gevallen eindigt de alimentatieplicht indien de alimentatieplichtige de AOW-leeftijd bereikt.
Schematisch ziet het er dan als volgt uit:
Categorie 1
Geen kinderen jonger dan 12 jaar:
• Huwelijksduur korter dan 3 jaar: geen recht op partneralimentatie.
• Huwelijksduur 3 jaar of meer: wel recht op partneralimentatie gedurende de helft van de duur van het huwelijk met een maximum van 5 jaar.
Categorie 2
Wel kinderen jonger dan 12 jaar:
• Dan recht op partneralimentatie gedurende de helft van de duur van het huwelijk met een maximum van 5 jaar, maar in ieder geval totdat het jongste kind 12 jaar is.
Categorie 3
Huwelijken langer dan 15 jaar en alimentatievrager niet jonger dan 55-57 jaar:
• Wel recht op partneralimentatie gedurende maximaal 5 jaar en minimaal tot de AOW-gerechtigde leeftijd is bereikt.
Als deze veranderingen worden doorgevoerd, zal in veel gevallen over een kortere periode alimentatie betaald moeten worden. Feitelijk komen dan langdurige alimentatieverplichtingen uitsluitend nog voor bij echtgenoten met kinderen jonger dan 12 jaar en bij langdurende huwelijken. Veel eerder dan in het huidige systeem het geval is, valt de alimentatievrager terug op zijn/haar eigen inkomen welke structureel lager kan liggen dan het inkomen tijdens huwelijk.
Verandering grondslag partneralimentatie
Op dit moment bestaat er alleen recht op partneralimentatie in geval een van de echtgenoten na de scheiding niet in zijn/haar eigen levensonderhoud kan voorzien en dus behoefte heeft aan een aanvullende door zijn/haar ex-partner te betalen bijdrage.
Het wetsvoorstel brengt hierin verandering en neemt tot uitgangspunt dat beide echtgenoten na de echtscheiding in hun eigen levensonderhoud moeten kunnen voorzien. Er bestaat in de toekomst alleen nog recht op partneralimentatie in geval een van de echtgenoten als gevolg van tijdens het huwelijk gemaakte keuzes een achterstand op de arbeidsmarkt heeft opgelopen waardoor sprake is van een verlies aan verdiencapaciteit. Met andere woorden: indien u tijdens het huwelijk in onderling overleg besluit dat een van u stop met werken of minder gaat werken om bijvoorbeeld voor de kinderen te zorgen, dan kan diegene na de echtscheiding wel een beroep doen op partneralimentatie.
Deze verandering zal er waarschijnlijk toe gaan leiden dat in de toekomst minder vaak partneralimentatie betaald hoeft te worden.
Vereenvoudiging berekening partneralimentatie
Op dit moment wordt partneralimentatie vastgesteld aan de hand van behoefte en draagkracht. Eerst dient vastgesteld te worden of alimentatievrager behoefte heeft aan een aanvullende bijdrage in het levensonderhoud. Vervolgens dient vastgesteld te worden of de andere echtgenoot draagkracht heeft om daarin (gedeeltelijk) te voorzien.
Het wetsvoorstel brengt hierin verandering en neemt tot uitgangspunt de vaststelling van partneralimentatie via een stappenplan dat ook gehanteerd wordt bij het vaststellen van kinderalimentatie. Goed om te weten is dat partneralimentatie fiscaal aftrekbaar blijft. Wel is in de toekomst de wettelijke indexering niet langer van toepassing.
Hardheidsclausule
Het wetsvoorstel voorziet in een zogenoemde hardheidsclausule. Dit betekent dat in geval toepassing van bovengenoemde regels leidt tot apert onredelijke situaties, dit gerepareerd moet kunnen worden. Met andere woorden: in bijzondere situaties kan afgeweken worden van de voorgestelde wettelijke bepalingen.
Wat betekent dit voor u?
Zolang het wetsvoorstel nog niet is aangenomen door de Tweede en Eerste Kamer kunt u hier geen beroep op doen. Indien u nu gaat scheiden, dan blijven op uw situatie de huidige wettelijke regels van toepassing en dus ook een maximale duur van 12 jaar. Dit wordt niet anders zodra het wetsvoorstel wordt aangenomen en ‘wet’ wordt. Ook dan blijft op uw situatie van toepassing het oude recht.
U kunt de behandeling van het wetsvoorstel volgen op
http://www.eerstekamer.nl/wetsvoorstel/34231_wet_herziening. Ook zullen wij u via onze website op de hoogte houden van de voor u van belang zijnde wijzigingen.
